Zaterdag 20 oktober

Om ca. 07.00 uur vertrok de groep die bestond uit Hans Pekkeriet, onze chauffeur, Anneke Sierink, Elisabeth Visscher, Stien Bosman en Eliane van Dalen. De bus, een verlengde bedrijfsbus, zat aardig vol met hulpgoederen en onze bescheiden bagage.

De reis verliep voorspoedig. Het was mooi weer en in Nederland niet al te druk. In Duitsland was het wel behoorlijk druk. Na een paar uur onze eerste koffiestop gemaakt.

Bij Passau de grens over, Oostenrijk doorkruist, en om uur of zeven waren we in Mosonmagyarovar in Hongarije. We hebben geslapen in het Nimrod Hotel. Dat was prima, schoon, netjes.

Zondag 21 oktober

Na goed geslapen te hebben en een goed ontbijt waren we weer helemaal in vorm voor de rest van de reis. Ook die verliep prima. Ik was nog nooit in Budapest geweest, dus speciaal voor mij stuurde Hans de bus, alsof hij het dagelijks deed, dwars door de stad, geweldig om te zien.

Bij de Oekraïense grens deden ze een beetje moeilijk. Ze wilden iets zien, maar we begrepen niet direct wat. Uiteindelijk bleken ze bewijs te willen zien dat de bus op Hans z’n naam stond, maar die stond natuurlijk op naam van het bedrijf. Alles bij elkaar heeft het anderhalf uur geduurd en waren we toch in Oekraïne aanbeland.

Om een uur of vier waren we bij het huis wat we voor die week hadden gehuurd via Peter Bardos, onze contactpersoon in Oekraïne en voorzitter van onze zusterstichting Stichting Karpaten. We hebben Peter laten weten dat we gearriveerd waren. Hij komt morgenochtend en neemt een koffiezetapparaat mee. Gelukkig hebben we oploskoffie!!

’s Avonds lekker gegeten bij Koka.

Maandag 22 oktober

Peter was er om een uur of tien. Met, niet geheel onbelangrijk, het koffiezetapparaat!

Met z’n allen naar het ziekenhuis. Het was een beetje krap met z’n vieren achterin, maar het was maar een klein stukje rijden. We hebben daar een doos met verbandmiddelen aan Dr. Vasilenko, een orthopedisch chirurg, overhandigd.

Daarna zijn we naar het medisch centrum gegaan. Hier werden we ook weer hartelijk ontvangen door een psychologe en een verpleegkundige. Er worden kinderen met een verstandelijke beperking geobserveerd en behandeld. We hebben daar het afgelopen jaar geld in geïnvesteerd en waren natuurlijk benieuwd naar het resultaat. Er zijn twee toiletten gemaakt, één voor de patiënten en een voor het personeel. En een douche, maar die was nog niet helemaal af. Er moet nog een douchekop komen. Iets wat voor ons onbegrijpelijk is. Normaal gesproken is dat in de offerte opgenomen. Maar goed, hier werkt het een beetje anders. Peter zou deze week prijsopgave aanvragen en aan ons doorgeven. Het zag er wel allemaal keurig uit.

Er bleek niet genoeg geld te zijn om ook iets aan de tegelvloer in de gang te doen. Wel waren er overal nieuwe kunststof kozijnen met dubbelglas geplaatst, gefinancierd door stichting Dorotty uit Zwartsluis. We hebben even rondgekeken. Er lagen heel veel losse dossiers. We hadden nog een paar dozen met ordners in de bus, dus die kwamen hier heel goed van pas.

Daarna naar het kantoor van Peter, wat inmiddels ook dienst doet als depot. De rest van de hulpgoederen, kleding, dekens enz. naar binnen gebracht. De bus was nu zo goed als leeg.

Om half zeven afgesproken bij Peter en zijn vrouw Viktoria en hun gezin om te gaan eten. De ene na de andere heerlijke ovenschotel kwam op tafel. Wat zijn ze hier toch gastvrij! Het kon niet op. De kinderen, een dochter van 14, twee zoons van 13 en 8 aten gezellig mee. Maar Viktoria zelf niet. Ze had al gegeten zei ze. Maar dat schijnt hier gewoonte te zijn.

Dinsdag 23 oktober

Met Elisabeth naar de dagelijkse markt gegaan om vers brood te halen. Geweldig! Een groot terrein met honderden kraampjes waar je alles kan kopen, van brood dus tot fietsen.

Voor vandaag stonden een lunch bij Gyuri en zijn vrouw Erika op het programma en daarna een paar gezinnen bezoeken om te kijken of wij iets voor ze kunnen betekenen. Gyuri is al jaren vrijwilliger bij Stichting Karpaten en zorgt voor het bezorgen van de voedselpakketten in de omgeving van Badalo.

We hebben een mooie rit gemaakt door de heuvels rond Beregovo. We hebben een ‘grafheuvel’ bezocht, die je vanuit de stad kunt zien. Helemaal naar boven gereden, met de “terreinbus” van Hans. Ook het laatste stukje wat normaal alleen geschikt is om te lopen of voor geiten en schapen. De grafheuvel was volgens de verhalen ooit opgekocht door een rijke Oekraïner die daar zijn zoon heeft begraven. Een triest verhaal!

Onze tocht voortgezet met behulp van de tomtom, dwars door de heuvels richting Badalo, waar Gyuri en zijn vrouw Erika wonen. Een mooie rit waarbij je het echte Oekraïense leven ziet. Hele kleine dorpjes met maar een paar huisjes, maar wel bijna overal ‘de druiven’ en de plaatselijke bewoners. Iedere dorpje heeft wel zijn eigen begraafplaats met overal bloemen!

De lunch was weer heerlijk en ook weer te veel om op te noemen. Heel veel eigengemaakt.

Na de lunch met Gyuri een voedselpakket gebracht bij Zóltan, een ca. 35-jarige man met een verstandelijke en lichamelijke beperking. Zijn vader is enkele jaren geleden overleden en hij woont bij zijn stiefmoeder. Hij heeft vier grote zakken met lege plastic flessen rond hem heen staan. Dat zijn zijn soldaten vertelde hij. Ze worden een paar keer per dag allemaal geteld. Hij wordt heel liefdevol verzorgd.

Daarna familie Kiss bezocht. Zij hebben een verstandelijk gehandicapte dochter van 8 jaar. Het meisje is gezond geboren, maar door een hersenvliesontsteking is zij nu zwaar verstandelijk beperkt. Daarna is er nog een baby geboren, een jongetje, en die is vrij snel overleden. De vader, maar vooral de moeder, heel jong nog, was heel apathisch. Wat natuurlijk heel logisch is. De moeder trok het meisje op schoot en wilde dat ze haar hoofd optilde. Waarop het meisje heel spastisch werd. Elisabeth had kleding meegenomen en een pop die kon praten. Ze begon vervolgens heel zachtjes tegen het meisje te praten en op een gegeven moment reageerde het meisje en bleef Elisabeth heel gericht aan kijken. Wij denken dat er toch iets meer bereikt zou kunnen worden met haar. Bij een volgend bezoek houden we dit in de gaten. Er stond een gasstel wat helemaal vies en doorgeroest was. Heel onveilig! En een wasmachine geschikt voor alleen koud water. We hebben besloten om geld van de Koninginnemarkt beschikbaar te stellen voor een nieuw gasfornuis en een nieuwe wasmachine. Hun wasmachine gaat dan naar een ander gezin. Gyuri gaat hiervoor zorgen. Dit gezin krijgt ook iedere maand een voedselpakket.

Al met al een enerverende dag! Heel schrijnende dingen gezien, zoals het gehandicapte meisje, maar ook positieve dingen.

Woensdag 24 oktober

Op tijd opgestaan en weer lekker vers brood halen op die leuke dagelijkse markt!

Vandaag staat een bezoek aan Chikosh kinderpsychiatrie op het programma. Er waren 12 kinderen, 11 jongens en 1 meisje. Er kwam gelijk een jongen naar Anneke toe en dat bleek Jozeph te zijn. Een jongen die Anneke kende via EuropaKinderHulp. Hij was heel blij om haar te zien en hij sprak Nederlands!

Het personeel wat aanwezig was is heel toegewijd en de kinderen waren ook heel erg op hun gemak. Normaal gesproken mogen er geen foto’s gemaakt worden, maar we kregen toestemming van de directrice/arts. Zodoende mooie groepsfoto’s kunnen maken.

We hebben de slaapkamers en de andere voorzieningen bekeken. Alles zag er keurig netjes en schoon uit.

We hebben de matrasbeschermers die we meegenomen hadden genomen afgegeven. Er is nu dringend behoefte kussens en handdoeken. Peter kan hiervoor zorgen met het nog beschikbare geld. De sfeer was heel warm.

’s Avonds weer gegeten bij Koka.

Donderdag 25 oktober

Vandaag gaan we samen met Peter mensen bezoeken om te kijken of we iets voor hun kunnen betekenen. Als eerste hebben we Vladimir Vojtkö bezocht. Hij is jaren geleden door een ongeval op zijn werk beide benen kwijtgeraakt. Hij zit in een rolstoel. Hij woont in een flatgebouw op de derde verdieping. Er is geen lift en hij kan dus niet zelfstandig naar buiten. Zijn dochter en schoonzoon dragen hem één keer per week naar beneden, zodat hij een beetje frisse lucht krijgt. ’s Zomers vist hij heel graag. Zijn dochter kookt voor hem. Op dit moment kan hij zijn rechterarm niet gebruiken en heeft hij erg veel last van zijn  maag. Toen hij dit vertelde begon hij huilen. Dan is het moeilijk om het ook droog te houden. De rolstoel heeft hij dit jaar via ons gehad en kostte € 100, wat door een sponsor is betaald. Hij ging ook steeds verzitten, omdat er geen lekker kussen in zat. We hebben besloten om een gelkussen voor hem halen. De elektriciteit wordt door een sponsor betaald.

We hebben daarna een gezin bezocht wat daar in de buurt woont. De vraag van Peter was of we daar geld wilden investeren voor een aanbouw van één van de zoons. Hij repareert tv’s en radio’s en wil graag een werkruimte. Er schijnen 12 mensen te wonen. We kwamen binnen en wisten niet wat we zagen. Er stond een eenpersoonsbed helemaal vol met kleding en van alles en nog wat. De zoon zei dat ze daar met drie personen slapen. Op een ander eenpersoonsbed, ook helemaal afgeladen, slapen ze met vijf personen. De tuin was één grote bende met autowrakken en allerlei andere rotzooi. Zelfs pannen met etensresten. We hebben ter plekke overlegd en besloten geen geld beschikbaar te stellen. Het zou een bodemloze put zijn. Stichting Dorotty is hier ook geweest. Ook zij zagen er geen gat in.

Vervolgens zijn we naar het Medisch Centrum gegaan om € 70 te brengen, zodat de douche afgemaakt kan worden. We werden weer hartelijk ontvangen met koffie.

In de medische winkel van het ziekenhuis hebben we een gelkussen voor Vladimir gekocht.

Peter, Hans, Elisabeth en ik zijn naar Vladimir gegaan om het gelkussen te brengen. Hij zat op zijn bed, dus kon Hans gelijk het kussen op maat maken. Het kussen moet nog een beetje naar zijn lichaam gaan staan. Hij was er in ieder geval wel blij mee.

Later op de middag hadden we met Jozsi afgesproken om mee te helpen voedselpakketten rond te brengen en tegelijkertijd te kijken of we nog iets voor deze gezinnen kunnen betekenen. Jozsi is ook al jaren bij de Stichting Karpaten.

In het eerste huis woonden een opa, oma en een dochter met haar gezin, Fam. Szarka. De oma, Irene liep heel moeilijk, want zij had een versleten knie. Maar volgens Jozsi deed ze nog van alles, zelfs lopend naar de markt. Gevraagd of ze misschien geholpen zou zijn met een rollator, maar volgens hem zou ze die niet gaan gebruiken. Het is ook een drempel om daar aan toe te geven. Ze zouden wel geholpen zijn met een voorraad hout voor de kachel, om de winter door te komen.

In het tweede huis woonde een eenzame, depressieve vrouw, Anna Völöph. Het was daar heel erg koud. De mevrouw was ook ziek. Ze had last van een voorhoofdsholteontsteking. Ze kookt weinig tot niet. Ze durft geen gas te gebruiken, dat is te duur. Ook een elektrisch kookplaatje is geen optie, want de bedrading is heel slecht. Er was een speksteenkachel, maar die is kapot. We gaan erover nadenken hoe we haar het beste kunnen helpen.

Op het laatste adres woonde een mevrouw van 88 jaar. Een pittig, vrolijk vrouwtje. Zij was tevreden en redde zich goed.

’s Avonds waren we uitgenodigd bij Feri, de broer van Judit. Judit was jarenlang vrijwilliger bij de Stichting Karpaten, maar zij is een paar jaar geleden helaas overleden. Ook daar weer heel hartelijk ontvangen en heerlijk gegeten. De vrouw van Feri is een onafhankelijke vrouw en at gezellig met ons mee. Ze studeert Engels en voor toeristische gids. Ze is bijna klaar. Hun beide dochters wonen in Engeland.

Vrijdag 26 oktober

Vandaag een ‘vrije’ dag.

’s Morgens hebben we eerst vers brood gehaald en zijn daarna met z’n allen naar de dagelijkse markt gegaan. De middag hebben we heel nuttig besteed, dus een beetje geshopt. De laatste dingetjes gehaald. En onze koffers alweer ingepakt en een beetje opgeruimd.

Om zes uur hadden we overleg met Peter, Gyuri en Jozsi over wat we deze week gedaan hebben en nog kunnen doen.

Voor de bezorging van voedselpakketten heeft Gyuri 25 tot 30 adressen, Jozsi heeft 20 adressen en Peter heeft 50 tot 55 adressen. Ilona kon niet aanwezig zijn bij het overleg, maar schuift aan bij het etentje met de Stichting Karpaten waarmee we zoals gebruikelijk het bezoek afsluiten. Ilona verzorgde de administratie rond de transporten en de afgifte van de goederen. Zij moet nu elke maand nog een document maken voor de overheid met een bevestiging van ‘geen goederen’. Het etentje bij Koka was gezellig.

Zaterdag 27 oktober

Zaterdagochtend om ca. 07.00 uur vertrokken. Peter was er om afscheid te nemen. Het passeren van de Oekraïense grens ging supersnel, maar dan kom je de bocht om en sta je in de file. Dit kon weleens een poosje gaan duren! Bijna iedere auto moest worden uitgepakt. Ongeveer 4 uur later waren wij aan de beurt. Wij hoefden, wonder boven wonder, niet de hele bus uit te pakken en we mochten redelijk snel weer verder!

Hongarije doorkruist, weer door Budapest, en ’s avonds, na veel zoeken, uiteindelijk een hotel met een restaurant ernaast gevonden wat al gesloten was, maar waar we toch nog konden slapen en wat eten.

Na een nacht goed slapen en een goed ontbijt waren we er weer klaar voor. Het ging allemaal voorspoedig. Wel een beetje sneeuw gehad onderweg, dus even rustig aan.

Om half zes waren we weer in Nieuwleusen.

Het was een heel bijzondere, onvergetelijke week, eentje met een lach en een traan. We hebben heel schrijnende situaties gezien, maar ook mooie dingen. We hebben weer gezien waar we het allemaal voor doen. Mooi werk!  

Eliane van Dalen