Dit jaar, om precies te zijn op 21 december, bestaat Stichting Oekraïne Nieuwleusen 25 jaar. Vanwege corona en omdat onze financiële positie dat niet toelaat, besteden we daar verder geen aandacht aan. Toch willen we door middel van onderstaand artikel wel even terugkijken op deze 25 jaar.

Hoe het begon
In 1990 bracht een predikantenechtpaar uit Nederland bezoeken aan een Hongaarse predikant. Toen zij op een gegeven moment in gesprek waren over de slechte omstandigheden in Hongarije werd het echtpaar uit Nederland erop gewezen dat er landen met nog slechtere omstandigheden waren: Oekraïne.

De Hongaarse predikant gaf het adres van een predikant uit Beregovo, een stad net over de grens Hongarije/Oekraïne. Beregovo werd enkele malen bezocht door het echtpaar. Ze waren onder de indruk van de armoede en het lijden van de mensen in Beregovo en besloten hulp te gaan verlenen. Er werden transporten georganiseerd.

In 1994 verhuisde het predikantenechtpaar naar Nieuwleusen. Mensen uit Nieuwleusen besloten te gaan helpen met de transporten, om zo de bevolking in Oekraïne te helpen. Naarmate er meer mensen bij het hulpverleningswerk betrokken waren, besloten de mensen uit Nieuwleusen meer te gaan doen dan transporten te organiseren. Om alles goed te laten verlopen werd er in 1995 besloten een stichting op te richten.

Zo begon de Stichting Oekraïne Nieuwleusen, opgericht op 21 december 1995, inmiddels 25 jaar geleden. De stichting is nog steeds actief met het verlenen van hulp aan de allerarmsten in Beregovo en omgeving. Helaas is dat nog steeds nodig.

In Oekraïne werd een zusterstichting opgericht, Stichting Karpaten. De leden van deze stichting, onder leiding van voorzitter Peter Bardos, voeren de hulpverlening in Oekraïne uit.

Transporten
De al genoemde transporten zijn jaren een belangrijk onderdeel geweest van de hulpverlening door de stichting. In de loop der jaren hebben ongeveer 40 grote transporten plaatsgevonden. Met name nog bruikbare kleding werd naar Oekraïne gebracht, maar ook veel schoolmeubels, matrassen, bedden, fietsen, kinderwagens, zelfs twee scootmobielen, kortom alles wat maar beschikbaar kwam en nuttig was in Beregovo. In eerste instantie werd de kleding verzameld in de schuur van het eerder genoemde predikantenechtpaar aan De Maat. Later werd enkele jaren gebruik gemaakt van een depot bij fam. Visscher aan de Meeleweg. In 2004 stelde de heer Kwakkel een ruimte ter beschikking voor opslag en sorteren van de ontvangen goederen, ook aan de Meeleweg. Wekelijks waren daar groepen dames bezig met het uitzoeken van kleding. In 2017 moest de stichting het depot verlaten vanwege nieuwe eigenaren. Dat was voor de stichting aanleiding tot bezinning over de vraag of we moesten doorgaan met de transporten. Om meerdere redenen, naast het niet meer beschikken over een depot, zoals het steeds duurder worden van de transporten en terugloop van het aantal vrijwilligers voor het sorteren van de kleding, heeft het bestuur in 2017 besloten te stoppen met het inzamelen en transporteren van goederen. Dit was een moeilijk besluit, omdat dit jarenlang een zeer wezenlijk en zichtbaar onderdeel was geweest van de activiteiten van de stichting.

Voedselpakketten
Naast de transporten is het verstrekken van voedselpakketten een prioriteit in onze hulpverlening. Maandelijks wordt geld overgemaakt naar Oekraïne. Peter Bardos en de overige vrijwilligers van Stichting Karpaten kopen daarvoor voedselpakketten in Beregovo, waarmee ook de lokale economie wordt gesteund. Zij brengen deze pakketten naar gezinnen of alleenstaanden, die dat het hardst nodig hebben. Dit wordt zorgvuldig beoordeeld. Nog steeds is deze vorm van hulpverlening hard nodig en onze stichting zet zich daarvoor in.

Bijzondere activiteiten
Al snel na de oprichting van de stichting werden we bij bezoeken in Beregovo geconfronteerd met de zeer slechte omstandigheden waaronder kinderen met psychiatrische problemen moesten leven. Besloten werd te proberen daar wat aan te doen. In 1999 bracht een enthousiaste groep fietsers een prachtig bedrag bij elkaar door een sponsorfietstocht van Beregovo naar Nieuwleusen te volbrengen. Dat was de start van geldinzamelingen om de nodige middelen bij elkaar te krijgen. Via contacten met CAM (Comité d`Aide Médicale) in Parijs, met een nevenvestiging in Oekraïne, werd een plan gemaakt om een gebouw op een voormalige legerplaats buiten Beregovo geschikt te maken voor de huisvesting en begeleiding van deze kinderen. Mede dank zij een forse bijdrage van de NCDO (Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling) was het financieel mogelijk om dit project te realiseren. In 2003 werd dit gebouw in Tchicoch feestelijk geopend. Tijdens onze werkbezoeken gaan we altijd op bezoek, geven waar nodig nog wat ondersteuning en kijken nog altijd met veel voldoening terug op dit project.

Met het ziekenhuis in Beregovo hebben we ook veel contacten gehad. Veel goederen zijn daar in de loop der jaren heengegaan en ook op andere manieren hebben we het ziekenhuis vaak gesteund. Een bijzondere actie was mogelijk doordat Toerclub Nieuwleusen (TCN), waarvan diverse leden ook de eerder genoemde tocht in 1999 hadden meegemaakt, ter gelegenheid van hun 30-jarig bestaan in 2007 besloot een sponsortocht te organiseren met het doel geld te verzamelen voor aankoop van apparatuur voor het ziekenhuis. Deze actie was een groot succes en met de opbrengst (en met de opbrengst van een bazaar in Grijpskerke in Zeeland) konden o.a. apparatuur voor kijkoperaties en microscopen worden gekocht. Het ziekenhuis was hier heel blij mee en heeft hiermee in de loop der jaren veel patiënten kunnen helpen.

In 2016 lag Judit Reiter in het ziekenhuis. Judit was vanaf het begin een zeer trouw en betrokken lid van Stichting Karpaten. Zij was ernstig ziek en is helaas in dat jaar overleden. In het ziekenhuis had zij een zuurstofapparaat nodig, dat niet beschikbaar was in het ziekenhuis. De stichting heeft dat apparaat toen gekocht en later geschonken aan het ziekenhuis om ook andere patiënten mee te kunnen helpen.

Jarenlang hebben we veel contacten gehad met een groot aantal scholen in  Beregovo en omgeving. Veel goederen zijn daarheen gebracht, zoals schoolmeubels en schoolborden. Daarnaast zijn scholen ondersteund met financiële bijdragen van enkele basisscholen in Nieuwleusen. Helaas is dit een aantal jaren geleden gestopt.

Hoe krijgen en kregen we het geld bij elkaar?
Dat de uitvoering van bovengenoemde activiteiten heel veel geld heeft gekost en nog steeds kost, moge duidelijk zijn. Het meeste geld is bijeengebracht door middel van onze inmiddels traditionele jaarlijkse acties, te weten in april de verkoop van geraniums en fuchsia’s en in oktober de voedselactie, een huis-aan-huiscollecte. Dank zij de organisatie hiervan door de Activiteitencommissie, de medewerking van tientallen trouwe vrijwilligers en de steun vanuit de bevolking van Nieuwleusen zijn deze acties steeds een succes.

Verder is jaarlijks een aantal vrijwilligers beschikbaar om te helpen bij de catering van de Oranjefeesten. Kassa voor onze kas. Andere inkomsten hebben we uit donaties van een aantal trouwe donateurs, statiegeldacties bij supermarkten, een stand op de kerstmarkt, enz. De laatste jaren krijgen we ook een zeer welkome bijdrage uit de actie RaboClubSupport.

In de beginperiode werd van alles gedaan om geld bij elkaar te krijgen, zoals met een aantal vrijwilligers lelies koppen in de Noordoostpolder en kliko’s rondbrengen voor de gemeente.

20 jaar lang hebben we forse bijdragen gekregen uit de opbrengsten van  de Koninginnemarkt, die ieder jaar in september werd gehouden, ook zo’n Nieuwleusener traditie. Helaas heeft de Koninginnemarktcommissie in 2019 moeten besluiten met de organisatie te stoppen.

Wat in het verleden ook veel geld heeft opgebracht, was de organisatie van benefietconcerten, waar veel koren belangeloos aan hebben meegewerkt. Vanwege een sterk teruglopende belangstelling is in 2012 helaas het laatste concert gehouden.

De Zwemclub Nieuwleusen heeft meerdere jaren de opbrengst van sponsorzwemmen voor onze stichting bestemd.

Bezoeken aan Oekraïne
Minimaal eenmaal per jaar brengt een delegatie uit het bestuur samen met vrijwilligers (op eigen kosten) een werkbezoek aan Beregovo. De groep heeft dan uiteraard contact met de mensen van Stichting Karpaten om te bespreken hoe het gaat met de hulpverlening. De groep gaat altijd mee met het bezorgen van voedselpakketten, waarbij we met eigen ogen zien onder welke trieste omstandigheden mensen daar leven en hoe hard onze hulpverlening nodig is.

10-Jarig bestaan
Eind 2005 bestond de stichting 10 jaar. Dat hebben we herdacht tijdens een bijeenkomst voor vrijwilligers en belangstellende in het toenmalige depot aan de Meeleweg. Bijzonder was dat daarbij ook drie mensen van de Stichting Karpaten aanwezig waren (Peter, Judit en Gyuri), die wij daarvoor hadden uitgenodigd.

Hoe verder na 25 jaar?
Na 25 jaar blijkt het nog steeds hard nodig te zijn om hulp te bieden in Oekraïne. Er is in de loop van die jaren veel verbeterd in Beregovo, wat betreft de infrastructuur met betere (doorgaande) wegen, winkels, restaurants, e.d.  Maar de leefsituatie van de mensen, die geen werk hebben, ziek zijn of afhankelijk zijn van sociale voorzieningen, zijn nog steeds zeer bedroevend. Deze mensen worden heel erg geholpen met een voedselpakket of een kleine bijdrage voor hun medicijnen of voor de kosten van een operatie. Daarom zit ons werk er na 25 jaar niet op en gaan we door. We vertrouwen erop dat de bevolking van Nieuwleusen het ons mogelijk blijft maken om te helpen waar dat nodig is.

Heel hartelijk dank aan ieder die op welke wijze dan ook in de afgelopen 25 jaar heeft bijgedragen aan het werk van de stichting.